Το έργο περιλαμβάνει την ανάπλαση του Λόφου του Παιδιού στο Γαλάτσι. Πρόκειται για ένα πάρκο σε δημοτικό κοινόχρηστο χώρο που περικλείεται από τις οδούς Πασσώβ, Δρίσκου, Αλτέως, Σπόν, Κεας, Βέλλερ, Κύθνου, Τριανταφύλλου, Ιππόλυτου, Καστελίου, Σκιάθου και Αθλητικού Συγκροτήματος του Δήμου Αθηναίων. Η ανάπλαση περιλαμβάνει επεμβάσεις βελτίωσης των υποδομών και προσθήκης ήπιων δραστηριοτήτων.
Στόχος της ανάπλασης είναι η δημιουργία ενός σύγχρονου πάρκου που θα αποπνέει αίσθηση ανάτασης και ηρεμίας, ενισχύοντας τη ζωντάνια και το ενδιαφέρον ενός ενεργού δημόσιου χώρου πράσινου που απευθύνεται σε όλους.
Η ανάπλαση του χώρου σκοπεύει:
- Να αναβαθμίσει ποιοτικά και ποσοτικά το δυναμικό των κοινόχρηστων χώρων πράσινου των Δήμων Γαλατσίου και Αθηναίων.
- Να συμβάλει στη βελτίωση των βιοκλιματικών συνθηκών της περιοχής.
- Να λειτουργήσει ως χώρος ανάπαυσης και περιπάτου.
- Να προσελκύει τους διερχόμενους επισκέπτες να διασχίζουν ή να παραμείνουν στο χώρο.
- Να δώσει τη δυνατότητα ασφαλούς και εύκολης διάβασης σε έναν δημοτικό κοινόχρηστο χώρο.
- Να αναβαθμίσει τις υπάρχουσες αθλητικές εγκαταστάσεις, και τις υπάρχουσες υποδομές (φωτισμού, οδοποιίας, κλπ.)
- Να εντάξει πρόσθετους χώρους δραστηριοτήτων, έτσι ώστε να ενισχυθεί ο ενεργός δημόσιος χώρος.
- Να ιεραρχήσει τις χρήσεις και τις λειτουργίες του χώρου ώστε να μη λειτουργούν ανταγωνιστικά μεταξύ τους.
- Να αναδείξει τον λόφο του Παιδιού σε σημείο υπερτοπικού ενδιαφέροντος.
Σε λειτουργικό επίπεδο, η ανάπλαση επιδιώκει στη διάκριση των ακόλουθων χώρων:
- Φυσικός ελεύθερος χώρος πάρκου
Περιοχές καθιστικών (παγκάκια, τραπεζόπαγκοι).
- Χώρος ελεύθερου παιχνιδιού και χώρος Παιδικής Χαράς περιφραγμένος.
- Χώρος με όργανα άσκησης ενηλίκων.
- Δημιουργία μονοπατιών για περπάτημα και ήπιο τρέξιμο- βάδην.
- Χώροι θεματικής φύτευσης (ζώνη φύτευσης, παρτέρια, κήπος με εποχιακά λουλούδια, αλλά και σημειακές φυτεύσεις ενίσχυσης βλάστησης, σε συνδυασμό με εργασίες στήριξης πρανών).
- Αθλητικές εγκαταστάσεις.
- Δημιουργία Πάρκου Σκύλων.
- Ενίσχυση του χώρου με εξοπλισμό όπως παγκάκια, κάδους απορριμμάτων, κιόσκι ανάπαυσης, τραπεζόπαγκους, σκέπαστρα σκίασης κ.α.
Για τον σχεδιασμό του
Υφιστάμενη κατάσταση
Ο χώρος σήμερα είναι ιδιαίτερα υποβαθμισμένος.
Υπάρχουν εντός του δύο γήπεδα μπάσκετ τα οποία πλέον δεν λειτουργούν καθώς οι μπασκέτες αλλά και η περιμετρική περίφραξη έχουν σχεδόν καταστραφεί.
Τα όργανα της παιδικής χαράς έχουν αποξηλωθεί πλήρως και οι υφιστάμενες σκάλες από σκυρόδεμα έχουν υποστεί διάβρωση πράγμα που τις καθιστά επικίνδυνες.
Σχετικά με τις προσβάσεις, δεν δίνεται η δυνατότητα ασφαλούς και εύκολης διάβασης σε άτομα με κινητικά προβλήματα αλλά και σε μικρά παιδιά.
Τέλος η παρουσία αστικών αποβλήτων είναι διάχυτη παντού.
Κεντρική ιδέα της αρχιτεκτονικής πρότασης.
Ο σχεδιασμός του Λόφου του Παιδιού αναπτύσσεται γύρω από την έννοια του «παιχνιδιού». Ως ένας ελεύθερος χώρος πράσινου που αναφέρεται στο παιδί, ή έννοια του παιχνιδιού μεταφέρει τόσο τα παιδιά, όσο και τους ενήλικες, σε έναν διαφορετικό κόσμο, όπου η έννοια της δράσης, της περιπέτειας και της ανακάλυψης αναβαθμίζονται και διαμορφώνουν τον φυσικό χώρο. Όλος ο λόφος αντιμετωπίζεται σαν ένα τεράστιο επιτραπέζιο παιχνίδι, όπου ο επισκέπτης μπαίνει μέσα στο «ταμπλό» του παιχνιδιού και βιώνει το χώρο με την αίσθηση της «Αλίκης στη Χώρα των Θαυμάτων». Ένας μεγάλος κάναβος με τα τετράγωνα των επιτραπέζιων παιχνιδιών απλώνεται σε όλο το Λόφο. Άλλοτε οργανώνει μεγάλες πλατείες και διαδρόμους κίνησης, και άλλοτε μικρά πλατώματα στάσης και ανακάλυψης. Ο περίπατος στο δάσος γίνεται ελεύθερα, μέσα από διαδρομές που υποδεικνύονται από σκάλες και πλατώματα – ένα ζωντανό
«επιτραπέζιο φιδάκι». Σημειακά, στα φυσικά πλατώματα του Λόφου, δημιουργούνται οργανωμένοι χώροι στάσης. Αυτοί οι χώροι, έχοντας τη δική τους οργανική γλώσσα, έρχονται να διακόψουν τον αυστηρό κάναβο, χρωματίζοντάς τον με οργανικές, καμπύλες μορφές, όπως θα χρωμάτιζε ένα παιδί τις σκέψεις του στο χαρτί. Σε αντιδιαστολή με τα φυσικά χρώματα που κυριαρχούν στο λόφο, η έντονη χρωματικότητα των οργανωμένων χώρων, έρχεται να προσκαλέσει παιδιά και μεγάλους σε ένα ακόμα παιχνίδι. Έτσι, η έννοια του παιχνιδιού διατρέχει τον σχεδιασμό της ανάπλασης. Ο επισκέπτης, τόσο μέσα από τη φυσικότητα των υλικών, όσο και μέσα από το διάλογο των αντιθέσεων (χρώμα – φυσικότητα, κάναβος – οργανικότητα), εντάσσεται με παιχνιδιάρικη διάθεση στον κόσμο του παιδιού
Διάγραμμα πλατωμάτων και διαδρομών στο λόφο του παιδιού
Οι διαμορφωμένοι χώροι εντάσσονται πάντα σε μία από τις ακόλουθες σχεδιαστικές προσεγγίσεις:
Α. Σχεδιασμός με βάση τον κάναβο, που παραπέμπει τα ταμπλό των επιτραπέζιων παιχνιδιών. Ο κάναβος έχει τετράγωνο βήμα διαστάσεων 2,40μ Χ 2,40μ. Τα τετράγωνα φέρουν πλήρωση με πατημένο χώμα και χωρίζονται μεταξύ τους με αρμό από ξύλινο πηχάκι πάχους 3εκ. Η περίφραξη των χώρων του κανάβου γίνεται με μεταλλικό πλέγμα ή με διάτρητα μεταλλικά στοιχεία.
Β. Σχεδιασμός με βάση την οργανική γλώσσα των κυκλικών μορφών. Οι οργανωμένοι χώροι στάσης σχεδιάζονται με βάση την οργανικότητα του κύκλου. Οι κυκλικές μορφές φτιάχνονται από μπετόν ή από ξύλινους πασσάλους.
Περιγραφή χώρων
Σε σχέση με την πρόσβαση στο Λόφο, διατηρούνται όλες οι υφιστάμενες είσοδοι. Η βόρεια και η βορειοανατολική είσοδος από την οδό Πασσώβ, καθώς και η δυτική από των οδό Σκιάθου, διατηρούνται και περιφράσσονται. Πέρα από τους ελεύθερους χώρους, αναπτύσσονται συγκεκριμένες περιοχές στάσης και δραστηριοτήτων. Όλες οι περιοχές στάσης χωροθετούνται σε υφιστάμενα φυσικά πλατώματα του Λόφου, που δεν φέρουν φύτευση, προκειμένου να έχουμε την ελάχιστη δυνατή επέμβαση στο φυσικό ανάγλυφο.
Πιο συγκεκριμένα, δημιουργούνται οι παρακάτω περιοχές δραστηριοτήτων:
- Πλάτωμα Α’: Κύρια Είσοδος Βορειοανατολική.
- Πλάτωμα Β’: Βόρεια Είσοδος.
- Πλάτωμα Γ΄: Ελεύθερος χώρος με καντίνα.
- Πλάτωμα Δ’: Χώρος Αναψυκτηρίου & Δημοσίων WC, δυτική είσοδος
- Πλάτωμα Ε’ & ΣΤ’ Χώρος Θέας και χώρος Εκγύμνασης Ενηλίκων.
- Παιδική Χαρά με ξεχωριστούς χώρους παιδιών & νηπίων.
- Γήπεδα Άθλησης.
- Ελεύθεροι χώροι Λόφου με βλάστηση και ελεύθερα μονοπάτια.
- Καθιστικά πλατώματα μέσα στο δάσος.
Πλάτωμα Α’: Κύρια Είσοδος Βορειοανατολική
Η υφιστάμενη κύρια είσοδος στα βορειοανατολικά διαμορφώνεται με τέτοιο τρόπο ώστε να μπορεί με ασφάλεια να εξυπηρετήσει πεζούς και οχήματα. Δημιουργείται περιφραγμένη είσοδος ανοίγματος, η κάθε μία 2,40μ, για πεζούς με πατημένο χώμα σε κάναβο, και ξεχωριστή περιφραγμένη είσοδος οχημάτων με κυβόλιθους, προκειμένου η είσοδος και έξοδος από τον χώρο να γίνεται ελεγχόμενα. Η περίφραξη είναι ύψους 1,70μ κατασκευασμένη από διάτρητη λαμαρίνα, συνολικού μήκους 98,0μ. Στο πλάτωμα δημιουργείται χώρος στάσης πεζών με ξύλινη πέργκολα για σκίαση. Στο χώρο αυτό φυτεύεται ένα δέντρο-τοπόσημο που υποδεικνύει το χώρο εισόδου. Επίσης διαμορφώνεται χώρος στάθμευσης ποδηλάτων. Τοποθετείται και φυλάκιο κατασκευασμένο από τσιμεντοσωλήνες υπενδεδυμένους με πέτρα συνολικού ύψους 3,00μ και επιφάνειας 3,50μ2, το οποίο θα διαθέτει πόρτα και παράθυρο. Τέλος, ο χώρος εμπλουτίζεται με τις κατάλληλες σημάνσεις πληροφόρησης, καθώς και αστικό εξοπλισμό.
Πλάτωμα Β’: Βόρεια Είσοδος.
Στην υφιστάμενη είσοδο με κλίμακα επί της οδού Πασσώβ, στο βόρειο όριο του Λόφου, δημιουργείται πλάτωμα εισόδου με πατημένο χώμα σε κάναβο. Η κλίμακα επεκτείνεται, και στο πλάτωμα τοποθετείται περίφραξη ασφαλείας ύψους 1,70μ από διάτρητη λαμαρίνα, συνολικού μήκους 75,0μ. Ομοίως κατασκευάζεται και η περιφραγμένη είσοδος. Ο υφιστάμενος χώρος μετασχηματιστών περικλείεται από περίφραξη με μεταλλικό πλέγμα στηριγμένη σε ξύλινους πασσάλους, ύψους 3,00μ συνοδευόμενη από φυτεύσεις με αναρριχητικά φυτά. Δημιουργείται πέργκολα σκίασης και χώροι καθιστικών με τραπεζόπαγκους. Ο χώρος ενισχύεται με τον απαιτούμενο αστικό εξοπλισμό (κάδοι απορριμμάτων, φωτισμός, πληροφοριακές σημάνσεις).
Πλάτωμα Γ΄: Ελεύθερος χώρος με καντίνα
Το πλάτωμα Γ’ δημιουργείται ως χώρος εκτόνωσης του Πάρκου και ως χώρος συγκέντρωσης της ροής από τις ελεύθερες διαδρομές του πάρκου. Δημιουργείται δάπεδο με πατημένο χώμα σε κάναβο. Ο χώρος μπορεί να φιλοξενήσει κινητή καντίνα σε ειδικά διαμορφωμένη εσοχή, δίπλα στο υφιστάμενο τοιχίο. Στο χώρο τοποθετούνται καθιστικά με τραπεζόπαγκους, στοιχεία νερού, και φυτεύσεις. Ο χώρος συμπληρώνεται με τον απαραίτητο αστικό εξοπλισμό (κάδοι απορριμμάτων, φωτισμός, πληροφοριακές σημάνσεις).
Πλάτωμα Δ’: Χώρος Αναψυκτήριου & Δημοσίων WC
Στο φυσικό πλάτωμα ανάμεσα στα υφιστάμενα γήπεδα και την παιδική χαρά, δημιουργείται οργανωμένο πλάτωμα με πατημένο χώμα σε κάναβο. Εκεί χωροθετείται αναψυκτήριο και δημόσια wc. Οι κτιριακές κατασκευές είναι ξύλινες, ισόγειες συνολικού μέγιστου ύψους 4,80μ και επιφάνειας 115,20 μ2, πλήρως εναρμονισμένες στο περιβάλλον και σχεδιασμένες να εντάσσονται στη λογική του κανάβου. Εμπνευσμένες από τα ξύλινα παιδικά παιχνίδια, δημιουργούν ένα παιχνίδι όγκων με διαφορετικά ύψη. Τα δώματα των κατασκευών είναι φυτεμένα. Τα WC είναι δύο, το ένα για να εξυπηρετεί τους χρήστες του αναψυκτήριου και το άλλο, τοποθετημένο σε παρακείμενο χώρο, είναι για να εξυπηρετεί το κοινό του πάρκου. Το εμβαδόν έκαστος είναι 11,52 μ2, συνολικά δηλαδή 23,04 μ2.
Στο νότιο τμήμα του αναψυκτηρίου υπάρχει μια οργανωμένη συστάδα πεύκων. Εκεί δημιουργείται ξύλινη πέργκολα σκίασης, εκμεταλλευόμενη το φυσικό αυτό χώρο συγκέντρωσης. Στο βόρειο τμήμα του αναψυκτηρίου δημιουργείται δεύτερη ξύλινη πέργκολα με αναρριχητικά φυτά και κληματαριά, καθώς και τραπεζοκαθίσματα. Η τοποθέτηση των τραπεζοκαθισμάτων τηρεί τα όρια αποστάσεων που προβλέπει ο νόμος. Ο κάναβος του πατημένου χώματος συμπληρώνεται με υδάτινα στοιχεία, καθίσματα, καθώς και τον απαραίτητο αστικό εξοπλισμό.
Η Δυτική Είσοδος, από την οδό Σκιάθου, αναβαθμίζεται λειτουργικά και αισθητικά, και ενοποιείται με το πλάτωμα αναψυκτηρίου με δάπεδο από πατημένο χώμα σε κάναβο. Η είσοδος περιφράσσεται, και τοποθετείται ο απαραίτητος αστικός εξοπλισμός, καθώς και δέντρο τοπόσημο για τη σήμανση της εισόδου.
Πλάτωμα Ε’ & ΣΤ’ Χώρος Θέας και χώρος Εκγύμνασης Ενηλίκων.
Στο δυτικό όριο επέμβασης, δυτικά των υφιστάμενων γηπέδων, υπάρχει φυσικό πλάτωμα με ιδιαίτερη θέα, που ωστόσο δεν είναι περιφραγμένο και παρουσιάζει επικινδυνότητα λόγω της προσκείμενης πλαγιάς.
Εκεί ο χώρος περιγράφεται και δημιουργείται πλάτωμα Θέας και πλάτωμα με όργανα γυμναστικής ενηλίκων. Η απρόσκοπτη θέα που προσφέρει ο χώρος ενδείκνυται για τη χωροθέτηση χώρων αναψυχής και καθιστικού, που διαμορφώνονται με συνδυασμό σκληρών και μαλακών υλικών. Τοποθετούνται ξαπλώστρες, καθιστικά, μεταλλικό στέγαστρο σκίασης, και ο απαραίτητος αστικός εξοπλισμός. Ένα δέντρο τοπόσημο σηματοδοτεί τον χώρο.
Ο χώρος με τα όργανα γυμναστικής ενηλίκων λειτουργεί συνδυαστικά με τα γήπεδα, ως διευρυμένος χώρος άθλησης ενηλίκων.
Παιδική Χαρά με ξεχωριστούς χώρους παιδιών & νηπίων.
Στον χώρο υφιστάμενης παιδικής χαράς δημιουργείται οργανωμένη και διευρυμένη παιδική χαρά, με ξεχωριστό χώρο για παιδιά, έκτασης 800τμ, και ξεχωριστό χώρο για νήπια, έκτασης 185τμ. Η παιδική χαρά σχεδιάζεται χρησιμοποιώντας την οργανική γλώσσα των κυκλικών μορφών, προκειμένου να ξεχωρίζει ως οργανωμένα διαμορφωμένος χώρος.
Το υλικό διάστρωσης των δαπέδων επιλέχθηκε έτσι ώστε να τηρούνται οι προδιαγραφές ασφαλείας, ανάλογα με το ύψος πτώσης περιμετρικά των προτεινόμενων παιχνιδιών, ενώ στα σημεία που δεν υπάρχει κίνδυνος πτώσης η επίστρωση των δαπέδων γίνεται με χαλίκι ασφαλείας. Στην παιδική χαρά διαμορφώνεται και μικρό σκάμμα με άμμο.
Εντός της παιδικής χαράς, τοποθετούνται ξύλινα καθιστικά για τους γονείς, καθώς και μεταλλικά στέγαστρα σκίασης. Νοτιοανατολικά της παιδικής χαράς, δημιουργείται καθιστικό πλάτωμα για τους γονείς. Τοποθετούνται μεταλλικά στέγαστρα σκίασης, καθώς και δέντρα τοπόσημα. Χαμηλές και υψηλές φυτεύσεις περιμετρικά των διαμορφώσεων εξασφαλίζουν την επιθυμητή απομόνωση του χώρου, χωρίς όμως να εμποδίζεται εξολοκλήρου η οπτική επαφή. Στο κέντρο της μεγάλης παιδικής χαράς δημιουργείται μικρός τεχνητός λόφος με δέντρο-τοπόσημο.
Ο φωτισμός της παιδικής χαράς γίνεται με χαμηλούς φωτιστικούς ιστούς, που εξασφαλίζουν την αίσθηση της ασφάλειας. Περιμετρικά της διαμόρφωσης δημιουργούνται τοιχία από μπετόν στο ανατολικό όριο, για τη συγκράτηση του εδάφους, και περίφραξη με ξύλινη στοιχεία στα κυκλικά τμήματα του ορίου της παιδικής χαράς, και μεταλλική στα ευθύγραμμα όριά τους. Η περίφραξη έχει μεταβαλλόμενο ύψος, μέγιστο 1,50μ. και συνολικό μήκος 158,0μ Για την περίφραξη του χώρου τηρούνται οι προδιαγραφές ασφαλείας.
Γήπεδα Άθλησης.
Τα υφιστάμενα γήπεδα άθλησης ενώνονται και επανεντάσσονται στο τοπίο, δίνοντας χώρο πλευρικά για άλλες δραστηριότητες. Οι ένωση των γηπέδων δίνει τη δυνατότητα για τη λειτουργία τους ως δύο μικρά γήπεδα ή ως ένα μεγαλύτερο, σε έκταση 1477τμ. Ο χώρος εξυγιαίνεται, τοποθετείται υβριδικός χλοοτάπητας και περίφραξη με συρματόπλεγμα και αναρριχητικά φυτά
Ελεύθεροι χώροι Λόφου με βλάστηση
Στους ελεύθερους χώρους του Λόφου, δημιουργείται οργανωμένη βλάστηση, η οποία διαμορφώνει με τα κενά της ελεύθερα μονοπάτια. Εντάσσονται οργανωμένα καθιστικά με πατημένο χώμα σε κάναβο, καθώς και σκάλες που υποδεικνύουν διαδρομές, παραπέμποντας στο επιτραπέζιο παιχνίδι «φιδάκι». Ο χώρος συμπληρώνεται με τις απαραίτητες σημάνσεις, φωτισμό και αστικό εξοπλισμό.
Καθιστικά πλατώματα μέσα στο δάσος.
Μέσα στο δάσος δημιουργούνται διάσπαρτα πλατώματα με τραπεζόπαγκους. Τα πλατώματα σχεδιάζονται σε κάναβο με πατημένο χώμα, και πλαϊνά πρανή αντιστήριξης.
Δρόμος Διέλευσης πεζών και οχημάτων
Ο υφιστάμενος δρόμος από μπετόν διατηρείται ως γενική χάραξη, εντασσόμενος στη σχεδιαστική γλώσσα του κανάβου. Στην περιοχή με έντονη κλίση το μπετόν αντικαθίσταται με
κυβόλιθους. Παρόδια συμπληρώνεται με μονοπάτι από σκαλοπάτια για την ήπια διάβαση των πεζών. Στην περιοχή της παιδικής χαράς, προς την δυτική είσοδο, ο δρόμος αντικαθίσταται με κάναβο από πατημένο χώμα. Όλος ο δρόμος αποκτά ήπια μορφή πεζόδρομου με δυνατότητα διέλευσης οχημάτων τροφοδοσίας και έκτακτης ανάγκης. Συμπληρώνεται με τον κατάλληλο γενικό φωτισμό.
Αδειοδοτήσεις / Δεσμεύσεις/ Μελέτες
Ο σχεδιασμός της μελέτης έλαβε υπόψη του όλες τις περιβαλλοντικές δεσμεύσεις οι οποίες τέθηκαν από την αρμόδια Δ/νση καθώς και αυτές τις αρχαιολογικής υπηρεσίας.
Για την υλοποίηση της ανάπλασης δεν θα χρειαστούν άλλες υποστηρικτικές μελέτες όπως γεωλογικές και γεωτεχνικές
Στον προϋπολογισμό του έργου έχουν προβλεφθεί απολογιστικά για την ανάγκη ύπαρξης προσωπικού της αρχαιολογίας καθώς και για το απαιτούμενο κόστος διαχείρισης των πλεοναζόντων υλικών.
Προβλεπόμενη δαπάνη υπάρχει ακόμα και για την πιθανή ανάγκη μελέτης για την διαχείριση των όμβριων υδάτων.
Χρονοδιάγραμμα
Ο προβλεπόμενος χρόνος διάρκειας του έργου είναι 24 μήνες.
